W Lesie Rzuchowskim, na terenie byłego niemieckiego obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, odbył się VII Marsz Pamięci. Jego ideą jest upamiętnienie ofiar pierwszego niemieckiego ośrodka śmierci przeznaczonego dla Żydów z tzw. Kraju Warty – części ziem okupowanej Polski wcielonych do III Rzeszy.
Uroczystości rozpoczęły okolicznościowe przemówienia dyrektor Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie, dr Anny Ziółkowskiej oraz starosty kolskiego Roberta Kropidłowskiego.
Przesłaniem tegorocznego marszu była prośba o pamięć, z jaką do potomnych zwrócili się ostatni więźniowie Kulmhof. Zawarli ją w wyjątkowym dokumencie, spisanym w obliczu nadchodzącej śmierci. W notatniku, nazywanym „Testamentem”, pozostawili ślad po swoim istnieniu. W imieniu tysięcy braci, którzy od 8 grudnia 1941 r. ginęli w mobilnych komorach gazowych, chcieli wykrzyczeć światu swoją rozpacz, ból i samotność.
Po przemówieniach uczestnicy marszu wysłuchali świadectw, odczytanych przez uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Wielkiego w Kole. Przytaczanym relacjom towarzyszyły utwory muzyczne wykonywane przez uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Kole.
Po wielu latach, które minęły od tych tragicznych wydarzeń, naszym obowiązkiem wobec umarłych jest pamięć. By upamiętnić także 76. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim, do którego nawiązuje kwietniowa data Marszu, jego uczestnicy dołączyli, jak w poprzednich latach, do akcji „Żonkil”.
W marszu, który tradycyjnie wyruszył spod Pomnika Ofiar Faszyzmu, wzięli udział przedstawiciele władz wojewódzkich, samorządowych i służb mundurowych powiatu kolskiego, reprezentanci lokalnych organizacji, stowarzyszeń, instytucji kultury, przedstawiciele Gminy Żydowskiej Wyznaniowej w Łodzi, a także młodzież wraz z nauczycielami ze szkół powiatu kolskiego, konińskiego, tureckiego i włocławskiego.
Przy Ścianie Pamięci złożono kwiaty i zapalono znicze, Leonard Śniatkiewicz, przedstawiciel Gminy Żydowskiej odmówił kadisz, a Dawid Gurfinkiel odczytał psalm.
Po pełnej refleksji i zadumy ceremonii Aneta Niestrawska, wicewojewoda wielkopolski w imieniu wojewody wielkopolskiego Zbigniewa Hoffmanna, odczytała list skierowany do uczestników wydarzenia.
Uroczystość zakończyło przemówienie kierownika oddziału, Bartłomieja Grzanki, nawiązujące do słów z „Testamentu”. Wołanie ofiar o sprawiedliwość opiera się na przekonaniu, że mimo wszystko, podstawowe wartości, na których opierają się ład świata i człowieczeństwo nie zostały zburzone.
źródło i zdjęcia: Bartłomiej Grzanka; Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, oddział Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie
